Co warto wiedzieć?

Obróbka metali jest kluczowym etapem w produkcji wielu produktów, od prostych elementów maszyn po zaawansowane konstrukcje przemysłowe. Odgrywa kluczową rolę we wszystkich gałęziach przemysłu, od motoryzacji po produkcję elektroniki. Bez skutecznych technik obróbki metali wiele nowoczesnych osiągnięć technologicznych byłoby niemożliwych.

Toczenie

Toczenie to proces obróbki metali, w którym obrabiany materiał obraca się wokół własnej osi podczas jednoczesnego kształtowania go za pomocą narzędzia tnącego. W tokarce obrabiana część jest montowana na wrzecionie, które obraca się, podczas gdy narzędzie tnące porusza się wzdłuż osi obrabianej części, usuwając materiał i nadając mu pożądany kształt.

Toczenie jest powszechnie stosowane do produkcji precyzyjnych cylindrycznych części, takich jak wałki, tuleje, nakrętki, śruby, a także elementów o bardziej złożonych kształtach, takich jak elementy maszyn i narzędzi.

Istnieje wiele rodzajów tokarek, od tradycyjnych tokarek manualnych po zaawansowane numeryczne obrabiarki CNC. Narzędzia toczenia również różnią się w zależności od materiału, który jest obrabiany oraz wymaganych tolerancji i wykończenia powierzchni.

Cięcie

Możemy wyróżnić wiele metod cięcia metali:

• Cięcie tlenem – to metoda polegająca na używaniu strumienia tlenu do nagrzewania metalu do temperatury, w której staje się łatwo palny, a następnie wydmuchiwania materiału z cięcia. Cięcie tlenem sprawdza się w przypadku grubych materiałów, ale może spowodować zniekształcenia i niepożądane efekty termiczne. Stosowane do cięcia grubych płyt i konstrukcji stalowych, np. w przemyśle budowlanym lub w produkcji maszyn ciężkich.
• Cięcie wodą – metoda ta wykorzystuje strumień wody pod wysokim ciśnieniem, często z dodatkiem materiałów ściernych, aby przeciąć metal. Cięcie wodą jest stosunkowo precyzyjne i nie wprowadza dużego ciepła do materiału, co jest korzystne dla delikatnych aplikacji. Jednakże, może być czasochłonne i nieefektywne dla bardzo grubych materiałów. Wykorzystywane do precyzyjnego cięcia delikatnych materiałów, takich jak aluminium, a także do obróbki ceramiki czy kamienia.
• Cięcie mechaniczne – w tej metodzie używa się narzędzi tnących, takich jak piły taśmowe, piły tarczowe, nożyce lub wiertła do przecinania i formowania metalu. Cięcie mechaniczne zapewnia wysoką precyzję i jest wszechstronne, ale może być ograniczone przez grubość i twardość materiału.

Dłutowanie

Dłutowanie to proces obróbki metali, w którym materiał jest usuwany za pomocą dłuta lub innego narzędzia tnącego. Jest to technika stosowana głównie do formowania detali na powierzchniach metalowych poprzez precyzyjne usuwanie nadmiaru materiału. Dłutowanie znajduje zastosowanie w produkcji precyzyjnych części mechanicznych, elementów ozdobnych oraz w sztuce rzeźbiarskiej metalu.

Dłutowanie może być wykonywane ręcznie za pomocą młotka i dłuta, lub za pomocą maszynowych obrabiarek, które umożliwiają bardziej precyzyjne i zautomatyzowane procesy. W zależności od potrzeb, dłutuje się materiał na sucho lub z użyciem chłodziwa, aby zapobiec przegrzewaniu się narzędzia i obrabianej części.

Dłutowanie jest wykorzystywane do produkcji różnorodnych wyrobów, w tym precyzyjnych narzędzi, ozdobnych detali architektonicznych, jak również elementów dekoracyjnych i artystycznych. Przykłady obejmują rzeźby metalowe, ozdobne klamki, ozdobne detale mebli, a także narzędzia tokarskie i frezarskie.

Przeciąganie

Przeciąganie metali, zwane jest także wybijaniem lub kuciem na zimno, to proces obróbki plastycznej, w którym materiał metalowy jest kształtowany i zmieniany poprzez uderzanie go młotkami lub hydraulicznymi prasami bez stosowania wysokiej temperatury.

Przeciąganie jest szeroko stosowane w produkcji części o dużej wytrzymałości i precyzji, takich jak oświetlenie samochodowe, elementy narzędzi, a także części maszyn i urządzeń przemysłowych. Proces ten umożliwia tworzenie skomplikowanych kształtów, które trudno osiągnąć za pomocą innych metod obróbki.

Istnieje wiele różnych technik przeciągania, takich jak przeciąganie swobodne, wytłaczanie, kucie na matrycach, czy kucie w kształtki. Każda z tych technik ma swoje własne zalety i ograniczenia, które determinują jej zastosowanie w konkretnych przypadkach produkcji.

Frezowanie

Frezowanie to proces obróbki metali, w którym narzędzie tnące, zwane frezem, obraca się i porusza względem obrabianej powierzchni materiału, usuwając nadmiar materiału i nadając mu pożądany kształt. Proces ten jest wykorzystywany do tworzenia rowków, otworów, powierzchni płaskich oraz innych geometrycznych kształtów na powierzchniach metalowych.

Frezowanie jest powszechnie stosowane w przemyśle metalurgicznym do produkcji precyzyjnych części i komponentów, takich jak koła zębate, wałki, płytki, a także formy i matryce do wytwarzania innych produktów. Jest to kluczowy proces wytwarzania części maszyn, narzędzi, a także elementów konstrukcyjnych.

Istnieje wiele różnych rodzajów frezarek, od tradycyjnych frezarek pionowych i poziomych po zaawansowane obrabiarki CNC (Computer Numerical Control), które umożliwiają programowanie i automatyzację procesu frezowania. Narzędzia frezarskie również różnią się w zależności od zastosowania i materiału obrabianego.

Wiercenie

Wiercenie metali to proces obróbki, w którym tworzy się otwory w materiałach metalowych za pomocą narzędzia tnącego – wiertła. Wiercenie może być wykonywane ręcznie przy użyciu wiertarki lub automatycznie przy użyciu obrabiarek CNC.

Podczas wiercenia, wiertło obraca się i jednocześnie wykonuje ruch osiowy, wnikając w materiał metalowy i usuwając nadmiar materiału, aby utworzyć otwór o pożądanych wymiarach. Wiercenie jest kluczowym procesem w produkcji wielu produktów, od konstrukcji stalowych po elementy elektroniczne.

Wiertarki mogą być ręczne, stołowe, kolumnowe lub automatyczne, zależnie od zastosowania i poziomu automatyzacji wymaganego przez proces produkcyjny. Wiertła różnią się średnicą, długością, kształtem i materiałem, z którego są wykonane, w zależności od rodzaju materiału, który ma być wiercony.

Wiercenie jest stosowane do tworzenia otworów w różnych częściach i konstrukcjach metalowych, takich jak obudowy elektroniczne, elementy rur, końcówki śrub, a także formy i matryce do odlewania czy tłoczenia. Jest to podstawowy proces obróbki metali, który umożliwia montaż i łączenie różnych elementów w skomplikowanych konstrukcjach.